ปัจจุบัน UHDF กำลังขับเคลื่อนงานพัฒนาชุมชนผ่านทางโครงการต่างๆโดยมีชุมชนเข้าร่วมโครงการมากกว่า 100 ชุมชน ผ่าน 4 ประเด็นงานสำคัญ ได้แก่ 1.ด้านฟื้นฟูสิ่งแวดล้อม 2.ด้านการส่งเสริมเศรษฐกิจชุมชน 3.สิทธิและเครือข่าย 4.สังคมจริยธรรม(จิตวิญญาณ) ในพื้นที่ลุ่มน้ำทั้งหมด 4 ลุ่มน้ำ
เนื่องจากความหลากหลายทางชาติพันธุ์ในพื้นที่ลุ่มน้ำนี้ ทำให้มีประเพณีและวัฒนธรรมที่หลากหลาย ซึ่งสะท้อนถึง วิถีชีวิต ความเชื่อ และ ภูมิปัญญาท้องถิ่น ของกลุ่มชนต่าง ๆ ที่อาศัยอยู่ในพื้นที่ชุมชนในพื้นที่นี้ส่วนใหญ่ประกอบอาชีพเกษตรกรรม เช่น ปลูกข้าวโพดเลี้ยงสัตว์ กล้วย ข้าวไร่ และทำเกษตรผสมผสาน โดยอาศัยภูมิปัญญาท้องถิ่นในการดำรงชีวิตและดูแลทรัพยากรธรรมชาติ
Mae Na Wang Water Shed
ลุ่มน้ำแม่นาวาง
ลุ่มน้ำแม่นาวาง ตั้งอยู่ในตำบลแม่นาวาง อำเภอแม่อาย จังหวัดเชียงใหม่ มีลักษณะภูมิประเทศเป็นที่ราบสูงและภูเขา สูงจากระดับน้ำทะเลประมาณ 1,200 เมตร ในด้านความหลากหลายทางชาติพันธุ์ พื้นที่นี้เป็นที่อยู่อาศัยของกลุ่มชาติพันธุ์ต่าง ๆ ได้แก่
ลาหู่, ลีซอ, กะเหรี่ยง, และดาราอาง
Namkhok Water Shed
ลุ่มน้ำกก
ลุ่มน้ำกกในประเทศไทยครอบคลุมประมาณ 7,300 ตารางกิโลเมตร ในด้านความหลากหลายทางชาติพันธุ์ พื้นที่ลุ่มน้ำกกเป็นที่อยู่อาศัยของกลุ่มชาติพันธุ์ต่าง ๆ ได้แก่ลาหู่ อาข่า เมี่ยน ลีซู ปกาเกอะญอ ม้ง ไทใหญ่ ไทลื้อ ขมุ ลาวอินโดจีน นอกจากนี้พื้นที่ลุ่มน้ำกกมีประเพณีและวัฒนธรรมที่หลากหลาย ซึ่งสะท้อนถึง ความเชื่อ ศาสนา วิถีชีวิตเกษตรกรรม และความสัมพันธ์กับธรรมชาติ
Mae Ta Chang Water Shed
ลุ่มน้ำแม่ตาช้าง
ลุ่มน้ำแม่ตาช้าง ตั้งอยู่ในอำเภอแม่สรวย จังหวัดเชียงราย เป็นลำน้ำสาขาสำคัญของ ลุ่มน้ำแม่ลาว ที่มีบทบาทสำคัญในการจัดหาน้ำเพื่อการอุปโภค บริโภค และการเกษตรในพื้นที่ประชากรในเขตลุ่มน้ำแม่ตาช้างประกอบด้วยกลุ่มชาติพันธุ์หลากหลาย ได้แก่ กะเหรี่ยง อาข่า ลาหู่ และคนพื้นเมืองภาคเหนือ ซึ่งมีวัฒนธรรมและวิถีชีวิตที่เป็นเอกลักษณ์
Mae Yang Mint Water Shed
ลุ่มน้ำแม่ยางมิ้น
ลุ่มน้ำแม่ยางมิ้น ตั้งอยู่ในอำเภอแม่สรวย จังหวัดเชียงราย เป็นถิ่นฐานของกลุ่มชาติพันธุ์ ปกาเกอะญอ และ ลาหู่ ซึ่งยังคงรักษาวิถีชีวิตและวัฒนธรรมดั้งเดิมที่เชื่อมโยงกับทรัพยากรธรรมชาติอย่างแนบแน่น
ลุ่มน้ำแม่นาวาง
Mae Na Wang Water Shed
ลุ่มน้ำแม่นาวาง ตั้งอยู่ในตำบลแม่นาวาง อำเภอแม่อาย จังหวัดเชียงใหม่มีลักษณะภูมิประเทศเป็นที่ราบสูงและภูเขา สูงจากระดับน้ำทะเลประมาณ 1,200 เมตร ในด้านความหลากหลายทางชาติพันธุ์ พื้นที่นี้เป็นที่อยู่อาศัยของกลุ่มชาติพันธุ์ต่าง ๆ ได้แก่ ลาหู่, ลีซอ, กะเหรี่ยง, และดาราอาง
เนื่องจากความหลากหลายทางชาติพันธุ์ในพื้นที่นี้ ทำให้มี ประเพณีและวัฒนธรรมที่หลากหลาย ซึ่งสะท้อนถึง วิถีชีวิต ความเชื่อ และ ภูมิปัญญาท้องถิ่น ของกลุ่มชนต่าง ๆ ที่อาศัยอยู่ในพื้นที่อาชีพหลักของชาวบ้านในพื้นที่นี้ประกอบด้วย การเกษตรกรรม เช่น การปลูกพืชไร่ พืชสวน ข้าวโพด ถั่ว และผลไม้ รวมถึง การเลี้ยงสัตว์ ไก่ สุกร และการทำ หัตถกรรม เช่น การทอผ้า
ลุ่มน้ำกก
Namkhok Water Shed
ลุ่มน้ำกก เป็นลุ่มน้ำลำดับที่ 3 จาก 25 ลุ่มน้ำหลักของประเทศไทย มีต้นกำเนิดจากภูเขาทางตอนเหนือของรัฐเชียงตุง ประเทศเมียนมา ไหลเข้าสู่ประเทศไทยที่อำเภอแม่อาย จังหวัดเชียงใหม่ จากนั้นไหลผ่านจังหวัดเชียงรายและบรรจบกับแม่น้ำโขงที่อำเภอเชียงแสน รวมความยาวประมาณ 285 กิโลเมตร
พื้นที่ลุ่มน้ำกกในประเทศไทยครอบคลุมประมาณ 7,300 ตารางกิโลเมตร ในด้านความหลากหลายทางชาติพันธุ์ พื้นที่ลุ่มน้ำกกเป็นที่อยู่อาศัยของกลุ่มชาติพันธุ์ต่าง ๆ ได้แก่ลาหู่ อาข่า เมี่ยน ลีซู ปกาเกอะญอ ม้ง ไทใหญ่ ไทลื้อ ขมุ ลาวอินโดจีน นอกจากนี้พื้นที่ลุ่มน้ำกกมีประเพณีและวัฒนธรรมที่หลากหลาย ซึ่งสะท้อนถึง ความเชื่อ ศาสนา วิถีชีวิตเกษตรกรรม และความสัมพันธ์กับธรรมชาติ
ลุ่มน้ำแม่ตาช้าง
Mae Ta Chang Water Shed
ลุ่มน้ำแม่ตาช้าง ตั้งอยู่ในอำเภอแม่สรวย จังหวัดเชียงราย เป็นลำน้ำสาขาสำคัญของ ลุ่มน้ำแม่ลาว ที่มีบทบาทสำคัญในการจัดหาน้ำเพื่อการอุปโภค บริโภค และการเกษตรในพื้นที่ประชากรในเขตลุ่มน้ำแม่ตาช้างประกอบด้วยกลุ่มชาติพันธุ์หลากหลาย ได้แก่ กะเหรี่ยง อาข่า ลาหู่ และคนพื้นเมืองภาคเหนือ ซึ่งมีวัฒนธรรมและวิถีชีวิตที่เป็นเอกลักษณ์
ชุมชนในพื้นที่นี้ส่วนใหญ่ประกอบอาชีพเกษตรกรรม เช่น ปลูกข้าวโพดเลี้ยงสัตว์ กล้วย ข้าวไร่ และทำเกษตรผสมผสาน โดยอาศัยภูมิปัญญาท้องถิ่นในการดำรงชีวิตและดูแลทรัพยากรธรรมชาติ
ลุ่มน้ำแม่ยางมิ้น
Mae Yang Mint Water Shed
ลุ่มน้ำแม่ยางมิ้น ตั้งอยู่ในอำเภอแม่สรวย จังหวัดเชียงราย เป็นถิ่นฐานของกลุ่มชาติพันธุ์ ปกาเกอะญอ และ ลาหู่ ซึ่งยังคงรักษาวิถีชีวิตและวัฒนธรรมดั้งเดิมที่เชื่อมโยงกับทรัพยากรธรรมชาติอย่างแนบแน่น
ชุมชนในพื้นที่นี้มีความเชื่อว่า ทุกสรรพสิ่งล้วนมีเจ้าที่คุ้มครอง และด้วยเหตุนี้ พวกเขาจึงมี พิธีกรรมสำคัญที่จัดขึ้นทุกปี ในเดือนมิถุนายน เช่น พิธีเลี้ยงผีเสื้อบ้าน พิธีเลี้ยงผีฝายและผีขุนน้ำ เพื่อปกปักรักษาผู้คนและแหล่งน้ำของชุมชน รวมถึง พิธีบวชป่า (มอเลเว) ซึ่งเป็นการแสดงความเคารพและขอบคุณต่อผืนป่าที่หล่อเลี้ยงชีวิต
อาชีพหลักของชาวบ้านในลุ่มน้ำแม่ยางมิ้นประกอบด้วย การเกษตรกรรม เช่น การปลูกข้าว ข้าวโพด กล้วย และพืชผลต่าง ๆ ตามฤดูกาล รวมถึง การเลี้ยงสัตว์
