วนเกษตร-Agroforestry
วนเกษตร เป็นระบบการเกษตรที่ผสมผสานการปลูกพืชหลายชนิดและการเลี้ยงสัตว์เข้ากับการดูแลรักษาป่าไม้และสิ่งแวดล้อม เพื่อให้เกิดการใช้ทรัพยากรอย่างยั่งยืนและมีประสิทธิภาพสูงสุด ทั้งยังช่วยสร้างความหลากหลายทางชีวภาพและรักษาดินน้ำให้สมบูรณ์ ระบบวนเกษตรได้รับการส่งเสริมในหลายพื้นที่เพราะช่วยลดผลกระทบต่อสิ่งแวดล้อมและเพิ่มรายได้ให้เกษตรกร
การปลูกพืชไร่เชิงเดี่ยวในประเทศไทยยังคงมีความสำคัญทางเศรษฐกิจ แต่กำลังเผชิญปัญหาหลายประการ ทั้งด้านสิ่งแวดล้อม เศรษฐกิจ และสังคม ซึ่งมีผลต่อความยั่งยืนในระยะยาวของภาคเกษตรกรรม ดังนั้นองค์กรของเราให้ความสำคัญเรื่องการส่งเสริมเกษตรกรบนพื้นที่สูงโดยการอบรมให้มีความรู้สร้างความเข้าใจพร้อมส่งเสริมกล้าไม้ในการทำแปลงวนเกษตรระดับครอบครัวบนพื้นที่จำนวนไม่กี่ไร่เพื่อให้เรียนรู้ ความเข้าใจเรื่องการปลูกพืชหลายชนิดผสมผสานแบบวนเกษตรให้มีการดูแลต้นไม้ ทำให้เกิดการพึ่งพาระหว่างพืชและไม้ยืนต้น ลดการใช้สารเคมี และฟื้นฟูดินที่เสื่อมโทรมจากการปลูกพืชชนิดเดียว
ขณะเดียวกันเปิดโอกาสให้ครัวเรือนมีรายได้จากหลายแหล่ง ไม่เพียงแต่พืชผล แต่ยังรวมถึงการเก็บเกี่ยวผลผลิตจากไม้ยืนต้น เช่น ผลไม้ สมุนไพร พืชท้องถิ่น และไม้เศรษฐกิจ ซึ่งช่วยลดความเสี่ยงจากราคาผลผลิตที่ผันผวน ส่งเสริมวนเกษตรในครัวเรือนช่วยให้เกษตรกรสามารถปลูกพืชที่หลากหลาย ซึ่งสนับสนุนความมั่นคงทางอาหารและลดความจำเป็นในการพึ่งพาสารเคมี ทำให้เกิดผลดีต่อสุขภาพของชุมชนเกษตรกรด้วย นอกจากนี้เป็นการส่งเสริมให้ชุมชนมีส่วนร่วมในการฟื้นฟูและดูแลป่า เช่น การใช้พื้นที่ป่าเพื่อทำวนเกษตรร่วมกับการปลูกป่า โดยไม่จำเป็นต้องตัดต้นไม้ทำลายป่า ส่งเสริมให้เกษตรกรปรับเปลี่ยนจากการปลูกพืชไร่เชิงเดี่ยว (เช่น ข้าวโพดเลี้ยงสัตว์) มาทำเกษตรแบบผสมผสานเพื่อลดการทำลายป่าและฟื้นฟูระบบนิเวศ
ทำไมเราต้องทำวนเกษตร?


ลดการเสื่อมสภาพของดินและป้องกันการพังทลาย
ต้นไม้ในระบบวนเกษตรช่วยรักษาความชุ่มชื้นและความอุดมสมบูรณ์ของดิน อีกทั้งยังช่วยลดการชะล้างของหน้าดินจากฝน

เสริมสร้างความมั่นคงทางอาหาร
ครัวเรือนสามารถปลูกพืชผัก ผลไม้ และสมุนไพรที่ใช้บริโภคได้เอง ลดค่าใช้จ่ายในครัวเรือนและช่วยให้เข้าถึงอาหารที่มีคุณภาพมากขึ้น

ลดความเสี่ยงจากการพึ่งพาพืชเชิงเดี่ยว
วนเกษตรช่วยให้เกษตรกรมีรายได้หลายช่องทางจากการปลูกพืชและไม้ยืนต้นหลายชนิด รวมถึงผลผลิตที่ได้จากสัตว์และไม้เศรษฐกิจ

สนับสนุนนโยบายด้านเกษตรยั่งยืน
วนเกษตรสอดคล้องกับนโยบายรัฐที่มุ่งลดการทำลายป่าและส่งเสริมการพัฒนาที่ยั่งยืน เช่น การสนับสนุนการปลูกพืชหลากหลายและโครงการฟื้นฟูป่าต้นน้ำ

ลดการใช้สารเคมี
การปลูกพืชผสมผสานช่วยให้พืชชนิดต่างๆ ทำงานร่วมกันอย่างเกื้อกูล ลดความจำเป็นในการใช้ปุ๋ยและยาฆ่าแมลง ซึ่งส่งผลดีต่อทั้งสิ่งแวดล้อมและสุขภาพเกษตรกร

สร้างความเข้มแข็งในชุมชน
การทำวนเกษตรช่วยให้เกิดการร่วมมือระหว่างครัวเรือนและชุมชนในการจัดการทรัพยากรท้องถิ่น เช่น การปลูกป่าชุมชน ทำให้เกิดความยั่งยืนและความเป็นอยู่ที่ดีในระยะยาว